Cải cách toàn diện: Từ xử lý điểm nghẽn đến định hình mô hình tăng trưởng mới

Theo phân tích mới đây của Dragon Capital, nền kinh tế Việt Nam đang chuyển mình thông qua một chương trình cải cách sâu rộng hiếm có, với trọng tâm là “mở khóa” các nguồn lực đầu tư đang bị tắc nghẽn trong hệ thống.

Hơn 2.200 dự án với tổng vốn đăng ký khoảng 235 tỷ USD – tương đương gần 50% GDP – đang trong trạng thái đình trệ do vướng mắc pháp lý và thủ tục. Tình trạng này khiến phần lớn tín dụng bị phân bổ vào các dự án có năng suất thấp, làm chậm chu trình luân chuyển vốn trong nền kinh tế.

Bối cảnh này lý giải vì sao tăng trưởng tín dụng và mở rộng tổng phương tiện thanh toán vẫn bị chênh lệch đáng kể. Để tháo gỡ, Chính phủ đang thúc đẩy một đợt rà soát lớn và dự kiến trình các giải pháp lập pháp lên Quốc hội trong kỳ họp tháng 10 tới.

Bốn nghị quyết trọng điểm của Bộ Chính trị (số 57, 59, 66, 68) được xem là nền tảng chiến lược cho cải cách lần này, xoay quanh ba ưu tiên: phát triển khu vực tư nhân, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực và đẩy mạnh đầu tư công. Điểm nổi bật là tốc độ triển khai chính sách đã được đẩy nhanh đáng kể, cho thấy cách tiếp cận chủ động và linh hoạt hơn từ cơ quan điều hành.

Cùng với đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 198 và 139 nhằm thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia. Những phản hồi tích cực từ các tập đoàn lớn như Thaco, Vingroup, Hòa Phát hay FPT cho thấy tín hiệu tích cực từ khu vực doanh nghiệp.

Một trong những thay đổi đáng chú ý khác là điều chỉnh cách tiếp cận đối với vi phạm kinh tế: thay vì truy cứu hình sự, ưu tiên xử phạt hành chính và khắc phục tài chính, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tái tham gia thị trường. Dragon Capital đánh giá đây là yếu tố then chốt góp phần cải thiện môi trường đầu tư trong thời gian tới.

Đầu tư công và kỳ vọng tăng trưởng vượt trội

Báo cáo cho biết dư địa nới lỏng tiền tệ đã thu hẹp, nên chính sách tài khóa sẽ giữ vai trò chính trong thúc đẩy tăng trưởng năm 2025. Tính đến cuối tháng 5, tỷ lệ giải ngân đầu tư công đạt 24,1% kế hoạch – cao hơn đáng kể so với mức 20,3% cùng kỳ.

Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu giải ngân toàn bộ kế hoạch đầu tư công trong năm, tương đương khoảng 31,9 tỷ USD.

Dragon Capital cho rằng Chính phủ đang định hình lại mô hình tăng trưởng theo hướng bền vững và chủ động hơn, thay vì dựa vào các biện pháp kích thích ngắn hạn.

Mục tiêu được nêu rõ là đạt tốc độ tăng trưởng GDP bền vững trên 8% – vượt xa mức trung bình 5,5–6,5% trước đây – thông qua việc giải phóng vốn đầu tư và nâng cao hiệu quả phân bổ tín dụng.

Thị trường chứng khoán phản ứng tích cực

Trên thị trường chứng khoán, VN-Index đã tăng 8,7% trong tháng 5 sau khi giảm trong tháng trước. Tâm lý nhà đầu tư cá nhân cải thiện rõ nét, đặc biệt là nhờ thông tin pháp lý tích cực và triển vọng gỡ khó cho các dự án.

Ngành bất động sản trở thành tâm điểm khi phản ứng sớm với các tín hiệu cải cách, trong khi thanh khoản toàn thị trường duy trì mức cao với giá trị giao dịch trung bình khoảng 927 triệu USD mỗi ngày. Đáng chú ý, hệ thống giao dịch mới KRX đã vận hành ổn định, tạo điều kiện cho các dòng tiền lớn hoạt động thông suốt hơn.

Khối ngoại cũng cho thấy tín hiệu quay lại khi mua ròng 18,9 triệu USD – mức cao nhất trong hơn một năm qua. Điều này được đánh giá là tín hiệu niềm tin vào môi trường chính sách đang dần cải thiện.