Sáp nhập Quảng Bình - Quảng Trị

Quảng Bình và Quảng Trị là hai tỉnh có vị trí ven biển vùng Bắc Trung Bộ. Trong đó, tỉnh Quảng Bình hiện hữu có diện tích khoảng 8.066 km2, tỉnh lỵ là TP Đồng Hới; tỉnh Quảng Trị có diện tích khoảng 4.700 km2, tỉnh lỵ là TP Quảng Trị hiện nay.

Theo Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, hai địa phương bao gồm Quảng Bình và Quảng Trị sẽ được sáp nhập.

Theo đó, sáp nhập tỉnh Quảng Bình và tỉnh Quảng Trị thành một tỉnh mới có tên gọi là tỉnh Quảng Trị, trung tâm hành chính - chính trị đặt tại TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình hiện nay (giảm một tỉnh) có diện tích tự nhiên 12.700 km2 và quy mô dân số gần 1,6 triệu người.

Toàn tỉnh có 78 đơn vị hành chính cấp cơ sở, bao gồm 69 xã, 8 phường và 1 đặc khu. Về vị trí, địa phương thuộc khu vực Bắc Trung Bộ, phía Bắc giáp tỉnh Hà Tĩnh, phía Nam giáp TP Huế, phía Tây giáp Lào và phía Đông giáp biển Đông.

Theo tìm hiểu của người viết, tại kết luận về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính, Bộ Chính trị yêu cầu đưa vào hoạt động cấp xã mới từ ngày 1/7, dự kiến hoàn thành trước ngày 15/7. Với cấp tỉnh, phấn đấu hoàn thành trước ngày 15/8.

Sau sắp xếp, cả nước có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh. Trong đó, 6 thành phố trực thuộc Trung ương gồm Hà Nội, Hải Phòng, Huế, Đà Nẵng, Cần Thơ và TP HCM.

28 tỉnh gồm Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên, Ninh Bình, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đồng Nai, Tây Ninh, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cà Mau, An Giang.

Loạt dự án giao thông kết nối hai tỉnh

Hiện tại, kết nối giao thông giữa hai tỉnh Quảng Bình - Quảng Trị có các tuyến đường bao gồm quốc lộ 1A hiện hữu, đường Hồ Chí Minh nhánh Đông - Tây và đường sắt Bắc - Nam.

Cùng với sự phát triển của hệ thống hạ tầng giao thông trên cả nước, hai tỉnh cũng đang có loạt dự án giao thông kết nối như cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông; hệ thống đường ven biển của hai tỉnh...

Về cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ, đây là tuyến cao tốc thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông,  toàn tuyến có tổng chiều dài 65,5 km, trong đó, đoạn đi qua tỉnh Quảng Bình dài 33 km, đoạn đi qua địa phận tỉnh Quảng Trị dài 32,5 km.

Giai đoạn 1 của dự án có quy mô 4 làn xe, giai đoạn hoàn chỉnh 6 làn xe. Tổng mức đầu tư của dự án là 9.920 tỷ đồng.

Dự án được khởi công từ ngày 1/1/2023, dự kiến dự án cơ bản hoàn thành trong tháng 10/2025 và đưa vào khai thác từ năm 2026. Song theo thông tin mới nhất, tuyến sẽ được thông xe vào cuối tháng 6 này.

Về tiến độ, theo cập nhật mới nhất của Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh, đến cuối tháng 4, dự án đã đạt khoảng 83% tổng khối lượng. Trong đó, gói thầu XL1 qua địa phận tỉnh Quảng Bình đạt khoảng 87%, còn gói thầu XL2 qua tỉnh Quảng Trị đạt khoảng 78% giá trị hợp đồng.

Về hệ thống đường ven biển của hai tỉnh, đối với đoạn qua tỉnh Quảng Bình, dự án thành phần 1-đường ven biển có tổng chiều dài 80 km, gồm các đoạn Nam Roòn - Quảng Phúc dài 21,9 km.

Nam cầu Lý Hòa - Quang Phú dài 15,5 km và đoạn Hà Trung - Mạch Nước dài 42,6km (không bao gồm đoạn qua FLC dài 5,8 km do Nhà đầu tư tự thực hiện). Dự án có tổng mức đầu tư 2.197 tỷ đồng và có thời gian thực hiện năm 2021 - 2026.

Cập nhật tiến độ GPMB, đến đầu tháng 3 vừa qua, dự án đã phê duyệt phương án và chi trả tiền bồi thường GPMB được 72,5/80km (đạt 91%), trong đó phạm vi mặt bằng thi công bàn giao là 70,9/80km (đạt 88,5%).

Đối với đoạn qua tỉnh Quảng Trị, đường ven biển kết nối Hành lang kinh tế Đông-Tây với tổng chiều dài hơn 54,9 km gồm 2 đoạn. Đoạn 1 dài hơn 42 km, điểm đầu tại ranh giới tỉnh Quảng Bình - Quảng Trị, điểm cuối km 42+162 (phía Nam cầu Cửa Việt).

Đoạn này trong giai đoạn 1 đầu tư với chiều dài hơn 36 km, chưa đầu tư đoạn qua khu vực cầu Cửa Tùng và đoạn qua khu vực cầu Cửa Việt. Đoạn 2 dài hơn 12,2 km, điểm đầu kết nối với đường trục dọc KKT Đông Nam Quảng Trị, điểm cuối kết nối với QL 1 đoạn qua TP Đông Hà.

Dự án có tổng mức đầu tư 2.060 tỷ đồng, do Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị (Ban QLDA) làm chủ đầu tư. Tiến độ thực hiện dự án từ năm 2021 - 2026, chia thành 4 gói thầu đi qua các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Triệu Phong và TP Đông Hà.

Dự án đã khởi công ngày 29/4/2022. Về tiến độ, đến tháng 4 vừa qua, giai đoạn 1 đến nay đã bàn giao mặt bằng khoảng 23 km/48,2 km. Giá trị thực hiện đến nay là 527 tỷ đồng/1.615 tỷ đồng, đạt 32,6% giá trị hợp đồng.

Bên cạnh hệ thống đường bộ, tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam trong tương lai cũng sẽ là tuyến giao thông chính yếu kết nối Quảng Bình - Quảng Trị sau sáp nhập.

Về hướng tuyến dự kiến, từ núi Hoành Sơn (Quảng Bình), tuyến đi về phía Nam, men theo hồ Vực Tròn, đi gần song song với hướng tuyến đường bộ cao tốc, tránh vị trí Cồn Sẻ, vượt sông Gianh tại vị trí cách cầu Gianh hiện tại khoảng 5 km về phía thượng lưu, tuyến đi về phía Tây TP Đồng Hới.

Ga Đồng Hới đặt tại xã Nghĩa Ninh, TP Đồng Hới cách trung tâm TP. Đồng Hới khoảng 4,58 km về phía Tây Nam (hoặc xã Lý Trạch, huyện Bố Trạch, cách trung tâm TP. khoảng 9,35 km về phía Tây Bắc). Tuyến vượt sông Nhật Lệ tại vị trí cách cầu Nhật Lệ của QL 1 khoảng 1,3 km về phía thượng lưu.

Sau đó tuyến đi về phía Nam, vượt sông Kiến Giang tại vị trí cách cầu Trung Quán khoảng 1,8 km về phía Tây, vượt đường sắt hiện tại và Tỉnh lộ 16, qua khu vực thưa dân cư và đất nông nghiệp và vùng đồi thấp các huyện Quảng Ninh, Lệ Thủy sang địa phận tỉnh Quảng Trị.

Từ ranh giới Quảng Bình - Quảng Trị, tuyến cơ bản đi song song với hướng tuyến đường bộ cao tốc, đi về phía Tây các hệ thống hồ lớn (Bảo Đài, La Ngà, Kinh Môn...), tiếp cận ga Đông Hà đặt tại phía Tây TP Đông Hà (gần trục đường Điện Biên Phủ).

Tiếp theo, tuyến đi thẳng về phía Nam, vượt sông Thạch Hãn cách cầu đường sắt hiện tại khoảng 3,5 km về phía thượng lưu, tuyến cách thánh địa La Vang khoảng 2 km về phía Tây, vượt sông Ô Lâu sang địa phận tỉnh Thừa Thiên Huế.

Cùng với hệ thống giao thông kết nối hai tỉnh, tỉnh Quảng Trị mới sau sáp nhập cũng là một trong các tỉnh được quy hoạch bố trí hai sân bay là sân bay Đồng Hới và sân bay Quảng Trị. Trong đó, sân bay Đồng Hới hiện đang hoạt động với các hướng bay đi Hà Nội và TP HCM.

Đối với sân bay Đồng Hới, hồi giữa tháng 4, , Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP đã tổ chức lễ khởi công dự án xây dựng nhà ga hành khách T2 - sân bay Đồng Hới (Quảng Bình).

Theo tìm hiểu, với tổng mức đầu tư hơn 1.750 tỷ đồng, khi đưa vào vận hành nhà ga hành khách T2, sân bay Đồng Hới có thể đón 3 triệu hành khách quốc nội/năm.

Đây là dự án thành phần thuộc dự án xây dựng nhà ga hành khách T2 và mở rộng sân đỗ máy bay - sân bay Đồng Hới, do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP làm chủ đầu tư. Dự án được xây dựng trên diện tích hơn 10,6 ha, bao gồm nhà ga hành khách và các hạng mục công trình phụ trợ.

Đối với sân bay Quảng Trị, hồi đầu tháng 7/2024, UBND tỉnh Quảng Trị và Liên danh nhà đầu tư T&T-CIENCO 4 đã khởi công xây dựng dự án này.

Dự án được thực hiện tại các xã Gio Quang, Gio Hải và Gio Mai của huyện Gio Linh (tỉnh Quảng Trị) với quy mô hơn 265 ha, tổng mức đầu tư hơn 5.800 tỷ đồng.

Sân bay được xây dựng đạt tiêu chuẩn cảng hàng không cấp 4C và sân bay quân sự cấp II, có khả năng phát triển khai thác tàu bay Code E, đáp ứng nhu cầu khai thác đến 5 triệu hành khách/năm và 25.500 tấn hàng hóa/năm.