Cú sốc thuế quan Mỹ

Hồi tháng 4, chính quyền Tổng thống Trump đã công bố danh sách áp thuế đối ứng với 60 nước, trong đó mức thuế với Việt Nam là 46%. Việt Nam là một trong các đối tác thương mại bị Mỹ đánh thuế đối ứng cao nhất.

Bất động sản công nghiệp là lĩnh vực lo ngại sẽ chịu nhiều ảnh hưởng nhất, bởi chính sách thuế sẽ tác động trực tiếp đến dòng vốn ngoại vào Việt Nam. 

Thực tế cho thấy xu hướng ngược lại. Một số khu công nghiệp (KCN) như Đồng Văn 3 của Taseco Land hay KCN Long Hậu của LHG dù đã có những ảnh hưởng nhất định song không nhiều. 

Trước cú sốc thuế quan, chuyên gia kinh tế, TS Đinh Thế Hiển cho rằng, bất động sản công nghiệp là thị trường dài hạn, phụ thuộc vào kinh tế vĩ mô và sự phát triển chung của Việt Nam. Hơn nữa, các nhà phát triển KCN đa phần có chiến lược kinh doanh trong dài hạn thay vì nhất thời như các doanh nghiệp bất động sản dân dụng.

"Việt Nam có thể chỉ gặp khó khăn trong khoảng tối đa 6 tháng và đàm phán song phương của Việt Nam với Mỹ sẽ từng bước giảm dần mức thuế. Dòng vốn FDI vẫn vào Việt Nam với những lợi thế nhất định của nước ta. Trong trung hạn, bất động sản công nghiệp sẽ không bị ảnh hưởng", vị chuyên gia dự báo thời điểm đó.

Trải qua những nỗ lực đàm phán, ngày 1/8, Bộ Công Thương cho biết Mỹ quyết định điều chỉnh mức thuế dành cho Việt Nam giảm từ 46% xuống còn 20%.

Theo báo cáo từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính), trong 11 tháng đầu năm, tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt 33,69 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước.

Sáp nhập tỉnh thành

Từ ngày 1/7, toàn quốc chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, gồm cấp tỉnh và cấp xã. Theo đó, cả nước còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã (xã, phường, đặc khu).

Theo chuyên gia Savills, sáp nhập tỉnh là một cải cách hành chính mang tính bước ngoặt. Nếu được thực hiện với tầm nhìn dài hạn và đồng bộ, đây có thể trở thành cú hích mới, giúp bất động sản công nghiệp Việt Nam bứt phá, đóng vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu  

Việc điều chỉnh địa giới hành chính giúp hình thành các vùng công nghiệp - đô thị tích hợp, có sức hút lớn hơn trong mắt nhà đầu tư quốc tế. Các tỉnh sẽ có tầm nhìn chung, quy hoạch thống nhất và khả năng triển khai các dự án quy mô lớn hơn. 

Việc mở rộng địa giới tạo điều kiện để các tỉnh quy hoạch thêm nhiều KCN với diện tích lớn - điều mà các địa phương riêng lẻ thường gặp khó do giới hạn không gian hoặc thiếu sự phối hợp liên vùng. Các tỉnh sau sáp nhập còn có điều kiện để phát triển các KCN chuyên biệt như KCN hỗ trợ, KCN ngành ô tô, điện tử hay bán dẫn...

Bên cạnh đó, khi các tỉnh hợp nhất, ranh giới hành chính truyền thống không còn là rào cản. Cơ sở hạ tầng như đường vành đai, cảng biển, sân bay và hạ tầng số có thể được quy hoạch trên quy mô lớn, xuyên suốt nhiều địa phương. 

Dưới góc nhìn của Chứng khoán MB (MBS), có 3 địa phương sở hữu nhiều cơ hội phát triển KCN sau sáp nhập, gồm Bắc Ninh, Hải Phòng và TP HCM.

Tại Bắc Ninh, khi quy hoạch mới bổ sung loạt dự án trọng điểm như Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, các tuyến đường kết nối cảng với các trung tâm thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, bổ sung 4 KCN mới và tăng diện tích cho 3 KCN.

Sau hợp nhất, Hải Phòng hình thành tuyến hành lang giao thông kết nối các khu vực của tỉnh Hải Dương cũ với phía Tây thành phố và KKT Đình Vũ - Cát Hải, KKT ven biển phía Nam Hải Phòng, Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng tại Lạch Huyện sẽ được xây dựng.

Ngoài ra còn tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, từ cửa khẩu Lào Cai qua Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương đến ga cảng Lạch Huyện. Qua đó, giúp việc đi lại của người dân, nhu cầu vận tải của doanh nghiệp thuận tiện hơn, đem lại lợi thế cho các KCN ở đây. 

Tại TP HCM, địa phương đang trong quá trình xây dựng dự thảo quy hoạch điều chỉnh sau sáp nhập. Các công trình trọng điểm liên kết TP HCM với tỉnh Bình Dương cũ và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ sẽ được đẩy nhanh như dự án TP HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, mở rộng Quốc lộ 13  và các tuyến đường kết nối với Quốc lộ 13. MBS kỳ vọng sẽ hình thành trung tâm KCN trong siêu đô thị này. 

Ngoài ra, một địa phương khác là Ninh Bình cũng được Tập đoàn Thái Lan Amata đánh giá cao quy mô, không gian phát triển mở rộng sau sáp nhập, mở ra dư địa lớn để quy hoạch phát triển công nghiệp, logistics và đô thị, tạo lợi thế cạnh tranh mới trong thu hút các nhà đầu tư quốc tế quy mô lớn.

Dồn dập các khu công nghiệp mới

Khu vực quy hoạch KCN số 06 (trái) và KCN Tân Á Đại Thành (phải) tại Hưng Yên. (Ảnh tư liệu: Hạ Vũ). 

Năm 2025 cũng đón nhận nhiều dự án mới điền tên vào bản đồ công nghiệp. Tính riêng thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, có 13 KCN đã được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Bắc Giang cũ có 4 dự án gồm KCN Nghĩa Hưng (149 ha, 2.200 tỷ) của Gilimex; KCN Mỹ Thái (160 ha, 1.798 tỷ) của Thép Việt Úc; KCN Đồng Phúc (355 ha, 3.732 tỷ) của Hoà Phát và KCN Song Mai – Nghĩa Trung (197 ha, 2.806 tỷ) của CTCP Đầu tư Hạ tầng KCN Hà Nội – Bắc Giang. 

Hải Phòng có KCN Nam Tràng Cát (200 ha, 2.253 tỷ) của Vinhomes; KCN Vinh Quang giai đoạn 1 (226 ha, 3.551 tỷ) của Idico; KCN Tràng Duệ 3 (653 ha, 8.094 tỷ) và KCN Kim Thành 2 giai đoạn 1 (235 ha, 3.403 tỷ) nhóm Kinh Bắc. Thái Nguyên có KCN Yên Bình 3 (295 ha, 4,139 tỷ) của Tập đoàn BMK. 

Ở Đồng Nai có KCN Long Đức giai đoạn 2 (294 ha) của VRG; KCN Minh Hưng III giai đoạn 2 - phân kỳ 1 (483 ha, 2.282 tỷ) của Cao su Bình Long và KCN Bắc Đồng Phú giai đoạn 2 (317 ha, 1.360 tỷ) của Doruco.

Khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu cũ có KCN Vạn Thương (387 ha, 4.391 tỷ) của thành viên Tập đoàn Vạn Thương Sài Gòn.

Còn với thẩm quyền cấp địa phương, rất nhiều KCN khác cũng đã được các địa phương liên tục chấp thuận đầu tư trong năm 2025. Đơn cử Hải Phòng có KCN Sân bay Tiên Lãng - Khu B (CEO Group); KCN Thủy Nguyên giai đoạn 1 (Taseco Land); KCN Hoàng Diệu (Hòa Phát); KCN Ngũ Phúc - giai đoạn 1 và KCN Tân Trào - giai đoạn 1 (Vinhomes).  

Trong tháng 12, TP Huế đã duyệt đầu tư KCN La Sơn khu số 01 (467 ha, 3.075 tỷ) đối với VSIP. Tại Phú Thọ, Tập đoàn Amata làm KCN Đoan Hùng (475 ha, 185 triệu USD).

Tại Hưng Yên, Hoà Phát được duyệt KCN số 06 - Giai đoạn 1 (230 ha, 2.700 tỷ) và KCN số 01 (216 ha, 2.300 tỷ); Tân Á Đại Thành làm KCN Văn Nhuệ - Hoàng Hoa Thám (KCN Tân Á Đại Thành) gần 2.300 tỷ đồng. 

Giai đoạn tháng 4 đến tháng 6, UBND tỉnh Nam Định cũ (nay thuộc Ninh Bình) đã duyệt KCN Minh Châu giai đoạn 1 cho Thịnh Vượng Minh Châu; KCN Xuân Kiên giai đoạn 1 cho Tập đoàn GLB Group và KCN Hồng Tiến (114 ha, 1.400 tỷ).

Tại KKT Chu Lai (Quảng Nam cũ), doanh nghiệp Shark Lê Hùng Anh được chấp thuận làm KCN Nam Thăng Bình - Phân khu B (346 ha, 3.374 tỷ). Tại Khánh Hoà, Ninh Khánh Land làm KCN Ninh Diêm 1 (242 ha, 2.835 tỷ).

Tại Phú Yên cũ, KCN Hoà Tâm (492 ha, 4.188 tỷ) về tay Hòa Phát. Tại Tây Ninh, địa phương đã chấp thuận đầu tư KCN Xuyên Á giai đoạn 3 (177 ha, 3.560 tỷ) cho CTCP Ngọc Phong...