Thị trường IPO sôi động nhưng sao vẫn chưa hút được vốn ngoại?

Dù thị trường IPO và chứng khoán Việt Nam đang bùng nổ mạnh mẽ, dòng vốn từ các nhà đầu tư nước ngoài lại đang có xu hướng rút ra thay vì tham gia vào "bữa tiệc" này.

Thị trường phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của Việt Nam đang sôi động trở lại, được thúc đẩy bởi đà tăng mạnh của chứng khoán, những thay đổi về quy định và sự bùng nổ tín dụng. Tuy nhiên, những yếu tố này vẫn chưa đủ để thu hút thêm sự quan tâm mới từ các nhà đầu tư nước ngoài, bất chấp triển vọng thị trường sắp được tổ chức FTSE Russell nâng hạng, theo Reuters.

 Ảnh: Reuters.

Tuần trước, công ty chứng khoán Techcom Securities, một thành viên của ngân hàng Techcombank, đã huy động thành công 410 triệu USD. Thương vụ này đưa định giá công ty lên 4 tỷ USD và trở thành một trong những đợt IPO lớn nhất của Việt Nam trong những năm gần đây.

Theo dữ liệu từ LSEG Workspace, chỉ riêng giá trị của thương vụ này đã bằng gần một nửa tổng giá trị của 36 đợt IPO tại Malaysia từ đầu năm đến nay - thị trường IPO lớn nhất Đông Nam Á cả về giá trị và số lượng.

Dragon Capital dự báo từ đầu năm rằng sẽ có 13 công ty, bao gồm cả Techcom Securities, lên sàn tại Việt Nam trước năm 2028. Các công ty này được kỳ vọng sẽ có tổng vốn hóa thị trường lên tới 47,5 tỷ USD, tương đương khoảng 14% giá trị thị trường chứng khoán Việt Nam hiện tại.

Để so sánh, cả năm 2024 chỉ có một đợt IPO và năm 2023 chỉ có ba đợt.

Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển tại Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho biết đà tăng của thị trường cùng với quy định mới giúp rút ngắn thủ tục niêm yết vừa được ban hành tháng này đang tiếp thêm nhiệt cho thị trường.

Thị trường chứng khoán bùng nổ

Theo dữ liệu của LSEG, chỉ số VN-Index đã tăng vọt 29% kể từ đầu năm, trở thành thị trường chứng khoán có hiệu suất tốt nhất Đông Nam Á.

"Nếu các doanh nghiệp đã có kế hoạch IPO, họ sẽ không muốn bỏ lỡ con sóng này," ông Minh nhận định.

Vào tháng 5, Vinpearl, mảng kinh doanh nghỉ dưỡng của Vingroup, đã huy động được khoảng 190 triệu USD qua IPO, đánh dấu sự trở lại sàn chứng khoán sau hơn một thập kỷ hủy niêm yết.

Gần đây, mảng nông nghiệp của Tập đoàn Hòa Phát và công ty chứng khoán của ngân hàng VPBank cũng đã công bố kế hoạch IPO.

Theo Dragon Capital, các đợt niêm yết tiềm năng khác có thể kể đến công ty chứng khoán có thị phần lớn nhất là VPS và chuỗi nhà thuốc Long Châu - một đơn vị của tập đoàn FPT.

Sự bùng nổ của thị trường một phần đến từ tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ, bao gồm cả cho vay ký quỹ (margin).

Ông Hoàng Huy, chiến lược gia cổ phiếu tại Maybank Securities Việt Nam, cho rằng việc các công ty chứng khoán đẩy mạnh IPO là do họ cần thêm vốn để đáp ứng các quy định mới và để tài trợ cho hoạt động cho vay ký quỹ.

Nhà đầu tư nước ngoài vẫn thận trọng

Nhiều nhà phân tích cho rằng triển vọng thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi có thể được công bố ngay trong tháng tới cũng là một yếu tố thu hút sự quan tâm.

Ngân hàng Thế giới ước tính rằng khoảng 5 tỷ USD dòng vốn ngoại, bao gồm cả đầu tư chủ động và thụ động, có thể đổ vào thị trường trước và sau khi được nâng hạng.

Tuy nhiên, trên thực tế, các nhà đầu tư nước ngoài lại đang giảm quy mô đầu tư của họ. Tính từ đầu năm, khối ngoại đã bán ròng khoảng 90.000 tỷ đồng (3,4 tỷ USD) trên sàn TP HCM, kéo tỷ lệ sở hữu của họ xuống còn khoảng 15,5% trong tháng này, so với mức 17% của năm 2024 và gần 19% vào cuối năm 2023.

"Nhà đầu tư nước ngoài đang bán ra do lo ngại về biến động tỷ giá và để chốt lời sau khi chỉ số của Việt Nam tăng trưởng mạnh. Nhưng điều này không nhất thiết có nghĩa là họ đang thoái vốn hoàn toàn khỏi Việt Nam," ông Huy tại Maybank giải thích.