Mối quan hệ của Siba Group với hệ sinh thái Tập đoàn Tân Long

Siba Group được thành lập vào tháng 2/2015 bởi 3 cổ đông sáng lập với vốn điều lệ 90 tỷ đồng. Tháng 12/2021, công ty tăng vốn lên 150 tỷ đồng theo phương thức phát hành riêng lẻ do cổ đông hiện hữu từ chối mua cổ phần. Sau đợt tăng vốn, cổ đông mới là Siba Holdings mua lại 2,34 triệu cp của bà Dương Thị Thị Quí, nâng tỷ lệ nắm giữ lên 55,6%, còn lại là ông Nguyễn Văn Đức (29,4%) và bà Phan Hồng Vân (15%).

Tháng 12/2022, Siba Group chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) 10 triệu cp với giá 15.000 đồng/cp. Kết quả có 251 cổ đông tham gia mua.

Hậu IPO, Siba Group có tổng cộng 251 cổ đông, trong đó ba cổ đông lớn nắm giữ 20,585 triệu cp, tương đương 82,34% vốn của công ty. Danh sách ba cổ đông lớn lúc này gồm CTCP Siba Holdings (55,6%), ông Nguyễn Văn Đức (17,7%), và bà Phan Hồng Vân (9,04%).

Siba Holdings là cổ đông có liên quan đến ông Nguyễn Văn Phú, Chủ tịch Hội đồng Quản trị của Siba Group. Ông Phú đồng thời là Tổng Giám đốc của Siba Holdings và không nắm giữ cổ phần tại Siba Group.

Tháng 2/2023, Siba Holdings đăng ký bán 1,65 triệu cổ phiếu SBG, giảm sở hữu tại Siba Group còn 49%. Nhưng sau đó Siba Holdings không báo cáo kết quả giao dịch. Trong khi 9 tháng đầu năm nay, ông Nguyễn Văn Đức đã giảm tỷ lệ sở hữu từ 17,7% còn 6,06%, còn bà Phan Hồng Vân hạ tỷ lệ sở hữu từ 9,04% còn 3,04%.

Ngoài Siba Group, Siba Holdings là cổ đông lớn nhất của CTCP Nông nghiệp BaF Việt Nam (Mã: BAF). Tháng 12/2021, công ty chăn nuôi heo này đưa cổ phiếu lên niêm yết HOSE. Hiện, Siba Holdings nắm giữ 40,48% vốn của BaF Việt Nam.

Siba Group, Siba Holdings và BaF Việt Nam có mối liên hệ với Tập đoàn Tân Long thông qua ông Trương Sỹ Bá. Ông Bá là Chủ tịch Hội đồng Quản trị của Tập đoàn Tân Long, Siba Holdings, BaF Việt Nam. Thêm một thông tin khác, Tập đoàn Tân Long và Siba Holdings có cùng địa chỉ đăng ký kinh doanh.

Tập đoàn Tân Long thành lập năm 2000, được giới thiệu trên website có hơn 2.500 nhân viên. Lĩnh vực hoạt động chính là sản xuất kinh doanh gạo, xuất nhập khẩu điều, cung ứng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và sản xuất thức ăn chăn nuôi, khai thác và chế biến khoáng sản – hóa chất, sản xuất cơ khí công nghệ cao.

Siba Group kinh doanh ra sao?

Thông tin về hoạt động của Siba Group, công ty có hoạt động kinh doanh trong các lĩnh vực như cơ khí chế tạo, năng lượng (khai thác điện mặt trời áp mái) và thương mại (kinh doanh ngô và khoáng sản).

Các sản phẩm của Siba Group có mối quan hệ chặt với lĩnh vực hoạt động của Tân Long, BaF Việt Nam và các công ty có liên quan như nhà kèo thép làm trang trại heo, silo bảo quản thức ăn, quạt turbo, lò đốt xác heo, hệ thống silo sấy trữ lúa gạo. Ngoài ra, công ty còn có các sản phẩm như thiết bị gia dụng – nội thất, lắp đặt điện mặt trời áp mái.

Mặc dù có tên là một tập đoàn cơ khí, doanh thu bán thành phẩm và dịch vụ cơ khí công nghệ cao chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ trong cơ cấu, doanh thu chủ yếu đến từ bán ngô hạt. Năm 2020 – 2022, tỷ trọng thương mại ngô hạt chiếm trên 97% cơ cấu doanh thu.

Hoạt động buôn bán ngô hạt có tỷ trọng doanh thu cao, song biên lợi nhuận gấp thấp và đang có xu hướng giảm dần tỷ trọng trong cơ cấu lợi nhuận gộp. Năm 2020, thương mại ngô hạt chiếm 92,38% lợi nhuận gộp, giảm xuống còn 23,62% năm 2021.

Kết quả hoạt động kinh doanh của Siba Group những năm gần đây. (Nguồn: Thu Thảo tổng hợp).

Trong 9 tháng đầu năm 2023, Siba Group ghi nhận doanh thu đạt gần 3.093 tỷ đồng, trong đó doanh thu bán hàng đạt 2.613 tỷ đồng, tương đương cùng kỳ năm ngoái. Doanh thu cung cấp dịch vụ đạt 478 tỷ đồng, gần gấp đôi mức 243 tỷ đồng cùng kỳ năm 2022. Nguồn thu từ bán điện chiếm tỷ trọng thấp, với hơn 1,1 tỷ đồng.

Với đặc thù tập trung hoạt động thương mại nên biên lợi nhuận của Siba Group khá thấp so với quy mô doanh thu nghìn tỷ, chỉ quanh 2% trong hai năm trở lại đây, những năm trước đó đều dưới 1%. Lợi nhuận sau thuế 9 tháng đầu năm đạt 31,4 tỷ đồng, tăng 14,43% so với ba quý đầu năm 2022.

Trước thời điểm niêm yết HOSE, tài sản của Siba Group giảm sâu trong 9 tháng đầu năm nay, từ hơn 2.105 tỷ đồng còn 1.178 tỷ đồng. Quy mô tài sản ghi nhận gần đây nhất của công ty chỉ bằng một nửa so với đỉnh cao 2.328 tỷ đồng cuối năm 2020.

Ba khoản mục khiến tổng tài sản của Siba Group sụt giảm mạnh nhất là phải thu ngắn hạn khách hàng (từ 1.251 tỷ đồng còn 635,5 tỷ đồng), hàng tồn kho (từ 424 tỷ đồng còn 163 tỷ đồng) và tiền (từ 81,4 tỷ đồng còn 9,8 tỷ đồng). Trong cơ cấu tài sản, phải thu ngắn hạn khách hàng vẫn chiếm tỷ trọng cao với gần 54%.

Về cơ cấu nguồn vốn, thời điểm cuối quý III/2023, Siba Group vay nợ dài hạn 67,4 tỷ đồng và nợ ngắn hạn 32,8 tỷ đồng. Đối tác cung cấp tín dụng chính là Ngân hàng SHB – CN Hàn Thuyên. SHB là đối tác cấp vốn lớn cho BaF Việt Nam. Tổng vốn chủ sở hữu của Siba Group cuối tháng 9/2023 là 429,7 tỷ đồng, trong đó lãi chưa phân phối 87,3 tỷ đồng và thặng dư vốn cổ phần 79,8 tỷ đồng.