Đồng Nai sắp xây trung tâm chính trị - hành chính trên nền KCN Biên Hòa cũ

Phương án đoạt giải nhất Cuộc thi Tuyển ý tưởng quy hoạch chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1. (Ảnh: Báo Đồng Nai).
Theo Cổng TTĐT tỉnh Đồng Nai, ngày 2/9 tới, địa phương này dự kiến khởi động Dự án Xây dựng Khu Trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh trên nền Khu công nghiệp (KCN) Biên Hòa 1.
KCN Biên Hòa 1 được thành lập từ những năm 60 của thế kỷ trước, với tên gọi ban đầu là Khu kỹ nghệ Biên Hòa. Trải qua hơn 60 năm, nơi đây đóng vai trò là “cái nôi” của ngành công nghiệp Việt Nam.
Song do hình thành từ sớm, nhiều nhà máy đã xuống cấp. Thêm vào đó, hạ tầng kỹ thuật lạc hậu và công nghệ sản xuất không còn đáp ứng yêu cầu về môi trường. Việc duy trì một KCN như vậy ngay trung tâm tỉnh, bên bờ sông Đồng Nai - nơi cung cấp nguồn nước sạch cho hàng triệu dân, trở thành áp lực lớn trong công tác bảo vệ môi trường và quy hoạch đô thị.
Nhận thấy những bất cập đó, tỉnh Đồng Nai đã đưa ra quyết sách chưa từng có tiền lệ trong lịch sử phát triển KCN lẫn đô thị Việt Nam đó là di dời toàn bộ nhà máy, cơ sở sản xuất và chuyển đổi công năng diện tích gần 330 ha tại KCN Biên Hòa 1 thành khu đô thị thương mại - dịch vụ.
Đây là bước đi tiên phong trong cả nước, bởi lẽ đến thời điểm này, chưa từng có tỉnh, thành nào thực hiện chuyển đổi công năng một KCN lớn, lâu đời và có vị trí đặc biệt như vậy.
KCN Biên Hòa 1 được thành lập năm 1963, tại phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai, là KCN đầu tiên của cả nước. Năm 2009, Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương chuyển đổi KCN thành Khu đô thị thương mại - dịch vụ.
Năm 2021, Chính phủ chấp thuận đưa KCN ra khỏi quy hoạch các KCN của Việt Nam. Năm 2024, UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt Đề án Chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 thành Khu đô thị - thương mại - dịch vụ và cải thiện môi trường.

Một góc mặt bằng của dự án. (Ảnh tư liệu: Hải Quân).
Theo quy hoạch, KCN Biên Hòa 1 sau chuyển đổi sẽ hình thành 3 cụm công trình, lấy sông Đồng Nai làm trục cảnh quan chủ đạo. Trong đó, điểm nhấn là công trình Khu Trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh với các khu chức năng: Khu Trung tâm chính trị - hành chính tỉnh Đồng Nai là nơi làm việc của tất cả các cơ quan Đảng, chính quyền, đoàn thể, sở, ban, ngành của tỉnh.
Khu Trung tâm hội nghị - triển lãm là nơi tổ chức các sự kiện hội nghị, hội thảo, triển lãm quy mô lớn và quan trọng của tỉnh; khu Quảng trường trung tâm - quảng trường nước là nơi tổ chức các sự kiện chính trị, văn hóa, thể thao, các buổi diễu hành, lễ hội, biểu diễn ngoài trời, đồng thời là không gian sinh hoạt cộng đồng cho người dân cả ngày lẫn đêm.