Vừa qua, Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các Công trình Giao thông và Nông nghiệp TP Hải Phòng đã công bố Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án phát triển TP Hải Phòng thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo đó, TP Hải Phòng là đô thị loại I trực thuộc Trung ương, là thành phố lớn thứ ba của cả nước và trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa lớn thứ 2 trong khu vực đồng bằng Bắc Bộ, nằm cách Hà Nội 106 km về phía Đông Đông Nam theo đường QL 5.

Sau khi sáp nhập tỉnh Hải Dương, Hải Phòng có 3.194,7 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 4,7 triệu người. Hiện tại, Hải Phòng có 114 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 45 phường, 67 xã và 2 đặc khu. 

TP Hải Phòng chịu rủi ro lớn của biến đổi khí hậu như nước biển dâng, ngập lụt, thiên tai… (Hải Phòng thuộc nhóm 13 thành phố cảng lớn trên thế giới có tỷ lệ tăng cao nhất về tài sản bị thiệt hại đến năm 2070 do biến đổi khí hậu.

Do vậy, cần phải lồng ghép thích ứng biến đổi khí hậu vào các hoạt động phát triển kinh tế xã hội nói chung, đầu tư cơ sở hạ tầng nói riêng.

Qua 13 phường của Hải Phòng, thu hồi hơn 118 ha đất

Theo Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng các Công trình Giao thông và Nông nghiệp Hải Phòng (chủ đầu tư),dự án Phát triển TP Hải Phòng thích ứng với biến đổi khí hậu thuộc địa bàn các phường Đông Hải, phường Nam Triệu, phường Bạch Đằng, phường Hòa Bình, phường Thủy Nguyên, phường Lưu Kiếm, phường Hồng Bàng, phường An Dương, phường An Hải, phường Ngô Quyền, phường Gia Viên, phường Lê Chân, phường An Biên.

Dự án này bao gồm 4 hợp phần bao gồm hợp phần 1 là phát triển đồng bộ hạ tầng đô thị Thủy Nguyên thích ứng với biến đổi khí hậu; hợp phần 2 là nâng cấp môi trường sông Rế; hợp phần 3 là giảm ngập lụt đô thị trung tâm và hợp phần 4 là phát triển hệ thống và năng lực để cải thiện đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu.

Dự án có quy mô sử dụng đất khoảng 118,5 ha, trong đó, đất trồng lúa khoảng 78,6 ha, đất dân cư (đất ở) khoảng 7,9 ha; 1,2 ha đất rừng phòng hộ; 30,8 ha đất nuôi truông thủy sản. Trong đó, hợp phần 1 chiếm 91 ha; hợp phần 2 chiếm hơn 27 ha.

Có tuyến Vành đai 3 gần 17 km, rộng 68 m

Đối với hạng mục các công trình chính, trong hợp phần 1 có xây dựng tuyến đường trục vành đai 3 kết nối hạ tầng giao thông vành đai TP Hải Phòng với giao thông vùng và khu vực Thuỷ Nguyên.

Về vị trí, tuyến phải nằm ở khu vực phía Đông, theo gần với các hướng đột phá phát triển không gian đô thị TP Hải Phòng.

Về chức năng, đây là hành lang kinh tế biển, kết nối các hướng đột phá phát triển không gian đô thị với nhau và với các cửa ngõ bên ngoài hiện đã có (QL 10, sân bay Cát Bi, Cụm Cảng Tân Vũ, Lạch Huyện, QL 5, Cao tốc Hà Nội Hải Phòng, …) với các vùng tỉnh xung quanh như Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Thái Bình...

Với phương án chọn, từ đầu tuyến trên đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng tại phường Nam Hải, quận Hải An (nay là phường Đông Hải), tuyến đi theo hướng Bắc vượt qua sông Cấm sang đảo Vũ Yên, sau đó tuyến hơi chếch sang hướng Tây vượt qua sông Ruột Lợn.

Tuyến tiếp tục qua các xã Lập Lễ, Phả Lễ, Phục Lễ, Ngũ Lão, huyện Thủy Nguyên (nay là phường Nam Triệu, phường Bạch Đằng), giao cắt với ĐT 359 tại Km khoảng Km10+906 - Lý trình ĐT 359.

Sau đó tuyến đi theo hướng Tây - Tây Bắc đi qua địa phận các xã Thủy Triều, An Lư, Hòa Bình, Kênh Giang, huyện Thủy Nguyên (nay là phường Hòa Bình, Thủy Nguyên, Lưu Kiếm) kết thúc giao với QL10 tại Km khoảng Km13+700 (lý trình QL10).

Điểm đầu tuyến tại đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng (phường Đông Hải, TP Hải Phòng). Điểm cuối tại đường QL 10 (địa phận phường Lưu Kiếm, TP Hải Phòng). Tổng chiều dài khoảng 16,9 km (chưa bao gồm nút giao nối vào đường WB). Tuyến được quy hoạch với bề rộng khoảng 68 m.

Hợp phần 2 sẽ thực hiện trong chiến lược thích ứng bằng cách tăng cường khả năng tiêu thoát nước vào các sông, cải thiện khả năng bảo vệ của bờ sông và hỗ trợ khắc phục môi trường để giảm lượng nước thải được xả trực tiếp ra sông.

Trong đó, tiểu hợp phần 2.1 là nâng cấp hạ tầng sông Rế từ đường 10 đến cống Cái Tắt dài khoảng 9,5 km; tiểu hợp phần 2.2 là cải tạo vệ sinh môi trường sông Rế.

Hợp phần 3 là giảm ngập lụt đô thị trung tâm, xây dựng một cống điều tiết tại cầu Tam Bạc nối sông Tam Bạc với sông Thượng Lý và 01 cống điều tiết tại mũi Thuỷ Đội ở cửa sông Tam Bạc đổ vào sông Cấm kết hợp trạm bơm nước mưa tại vị trí này.

Hai đập cửa điều tiết này sẽ tạo hồ điều hòa mới là hồ điều hòa sông Tam Bạc, diện tích khoảng gần 10 ha. Hồ sông Tam Bạc kết hợp với hồ Tam Bạc hiện hữu sẽ tạo thành một chuỗi hồ điều hòa trong lưu vực thoát nước đô thị trung tâm, có tổng diện tích khoảng 14 - 15 ha.

Hợp phần 4 là phát triển hệ thống và năng lực để cải thiện đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu.

Về tiến độ, phê duyệt Báo cáo ĐTM vào quý III/2025; phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Quý III/2025; tổ chức đàm phán hiệp định từ quý III/2025 – quý IV/2025; ký kết hiệp định quý I/2026; giai đoạn thực hiện đầu tư từ quý I/2026 – quý IV/2030; giai đoạn kết thúc dự án từ quý I/2031 - quý III/2032.

Tổng mức đầu tư của dự án là 9.908 tỷ đồng, tương đương hơn 408 triệu USD, bao gồm các chi phí giải phóng mặt bằng, xây dựng, thiết bị, chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn đầu tư xây dựng, chi phí khác.

Hiện trạng giao thông đối nội, đối ngoại ở Hải Phòng hiện ra sao?

Về hệ thống giao thông đối nội, TP Hải Phòng (trước khi sáp nhập tỉnh Hải Dương) có khoảng 380 tuyến đường với tổng chiều dài hơn 300 km, mạng lưới có cấu trúc phức tạp.

Hệ thống trục chính gồm 33 tuyến quan trọng kết nối trung tâm thành phố với các khu vực cửa ngõ như trục Bạch Đằng - Điện Biên Phủ - Đà Nẵng, trục cầu Bính - ĐT 359, trục đường Hùng Vương, trục Hoàng Văn Thụ - Cầu Đất - Lạch Tray - Phạm Văn Đồng (đi Đồ Sơn và Thủy Nguyên), Trục Hồ Sen - Cầu Rào II - Đồ Sơn, trục Trần Nguyên Hãn - Cầu Niệm - Trường Chinh (đi quốc lộ 10), trục Lê Hồng Phong (đi sân bay Quốc tế Cát Bi).

Hệ thống tuyến vành đai có 2 tuyến là vành đai 1 (ven sông Cấm) gồm Bạch Đằng - Nguyễn Tri Phương - Hoàng Diệu - Lê Thánh Tông và vành đai 2 gồm các đoạn tuyến Tân Vũ - Hưng Đạo - đường Bùi Viện và đoạn tuyến Đình Vũ - Lâm Động - Thủy Sơn.

Theo Báo cáo ĐTM dự án, hạn chế lớn hiện nay là các tuyến lưu lượng lớn chủ yếu đi xuyên tâm, trong khi kết nối Bắc – Nam sông Cấm phụ thuộc vào ít cầu như Hoàng Văn Thụ, Bính, Kiền.

Đồng thời, khu vực phía Tây và các hướng Đông – Tây thiếu tuyến ngang liên thông, làm tăng áp lực lên các trục chính. Do đó, tình trạng ùn tắc giao thông tại Hải Phòng ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt trên các tuyến cửa ngõ và trong giờ cao điểm.

Về hệ thống giao thông đối ngoại, tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng (CT 04) là tuyến giao thông quan trọng cấp Quốc gia. Hiện trạng khai thác 32,5 m, lộ giới quản lý 100 m, kết nối Hà Nội với Hải Phòng, đoạn qua thành phố có chiều dài 33 km, tiêu chuẩn thiết kế đường cao tốc loại A, 6 làn xe cơ giới.

Cao tốc Hải Phòng - Hạ Long kết nối Hải Phòng với Hạ Long, chiều dài khoảng 25 km, rộng 25 m được thiết kế 4 làn xe.

Quốc lộ 5 là tuyến giao thông huyết mạch quan trọng đi Hà Nội nằm trong tuyến hành lang đường bộ Hải Phòng - Hà Nội - Côn Minh (Trung Quốc).

Quốc lộ 10 là tuyến quốc lộ nối các tỉnh ven biển của miền Bắc. Đoạn qua địa phận Hải Phòng dài 52,5 km, đạt tiêu chuẩn cấp III đồng bằng.

Quốc lộ 37 là tuyến quốc lộ có tính chất vành đai miền Bắc. Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 37 đoạn qua địa phận thành phố Hải Phòng đã được triển khai xây dựng, hoàn thành trong năm 2023.

Đường bộ ven biển đoạn qua địa bàn TP Hải Phòng và 9 km qua địa bàn tỉnh Thái Bình hiện đang được triển khai thi công.

Quốc lộ 17B dài 41,5 km có điểm đầu giao với QL 18 (tỉnh Quảng Ninh), điểm cuối giao với QL 5 (Hải Phòng).

Tuyến Tân Vũ – Lạch Huyện phía Bắc khu vực nghiên cứu kết nối từ nút giao cao tốc CT 04 đến cảng Lạch Huyện ở phía Đông. Hiện trạng lộ giới 29,5 m, chiều dài tuyến 15,6 km, quy mô 4 làn xe.